De Paus op bezoek in Malta

Op 17 en 18 april 2010 zal Paus Benedictus XVI (geboren als de Duitser Joseph Ratzinger) Malta bezoeken. Het bezoek staat in het teken van een gebeurtenis die 1950 jaar geleden zou hebben plaatsgevonden. Toen zou de apostel Paulus schipbreuk hebben geleden nabij Malta.

Een zeer groot deel van de Maltezers (meer dan 90%) is katholiek. Voor hen is het een ware happening dat het hoofd van de katholieke kerk bij hen op bezoek komt. Men heeft na maanden soebatten een programma voor de Paus kunnen opstellen. Veel pastoors waren boos omdat de Paus hun dorp niet aandoet tijdens het bezoek. Daarnaast moesten ook veel wegen worden opgeknapt, zodat de Paus niet door de vele kuilen in de weg hoeft te rijden.

Op 17 april komt de Paus laat in de middag op het vliegveld van Malta aan. Hij zal dan naar Valletta worden gebracht voor een bezoek aan president George Abela en andere hoogwaardigheidsbekleders. 's Avonds zal hij in Rabat een bezoek brengen aan de St. Paul-grot.

De volgende dag staat het belangrijkste onderdeel van het bezoek van de Paus op het programma: de mis op het Granaries-plein in Floriana. Hij zal daar het volk toespreken. Hierbij worden tienduizenden mensen verwacht. In de middag zal de Paus naar Kalkara gaan en vandaar zal hij een rondvaart maken die hem uiteindelijk brengt tot Valletta Waterfront, alwaar hij met een afvaardiging van de Maltese jeugd zal spreken. Amper 24 uur na zijn aankomst vertrekt de Paus weer richting Rome.

Tijdens het vervoer van de Paus worden langs de wegen grote aantallen mensen verwacht. De gekozen routes zijn niet de kortste, zodat alle mensen de Paus zouden moeten kunnen begroeten.

De voorganger van Benedictus, Johannes Paulus II, bezocht Malta tweemaal. De eerste keer was in mei 1990. Van 4 tot en met 9 mei 2001 maakte Johannes Paulus een pelgrimstocht in de voetsporen van de apostel Paulus. Hij bezocht toen Syrië, Griekenland en Malta. Ook destijds woonde de Paus de missen bij op het Granaries-plein in Floriana.

Overigens komen de bloemen, die tijdens de mis op het Granaries-plein te zien zijn, ook ditmaal uit Nederland.

Of de Paus zich tijdens zijn bezoek aan Malta zal uitspreken over de recente ophef over misbruikschandalen in de Katholieke kerk, valt te betwijfelen.

Carnaval

Net als in Nederland, België en andere katholieke gebieden, vieren de mensen op Malta carnaval in de week die voorafgaat aan Aswoensdag. In het Maltees heet het carnaval 'Il-Karnival ta' Malta'. Het is een van de belangrijkste feesten op de culturele kalender van het land en dat is het al bijna vijf eeuwen lang. In 1535 bracht grootmeester Piero de Ponte het feest naar Birgu. Daar namen de ridders het tegen elkaar op in optochten en toernooien. Behalve tijdens de Tweede Wereldoorlog, is het feest sindsdien altijd gevierd.

Tegenwoordig worden er optochten met fel gekleurde praalwagens georganiseerd en drumbands die vooraf worden gegaan door koning Carnaval (ir-Re tal-Karnival). De mensen verkleden zich en er worden allerlei feesten georganiseerd, met muziek, veel drank en lekker eten. Veel verschil is er dus niet met de manier waarop wij het vieren.

De carnavalsoptochten worden vooral gehouden in Valletta en Floriana. In kleine dorpen vieren de Maltezers ook 'spontaan' carnaval, dat in feite ongeorganiseerd is. Het is een traditie in Nadur op Gozo. Vanuit heel Malta trekken daar mensen naartoe, hetgeen zorgt voor veel drukte en een overbelasting van de veerdienst tussen Malta en Gozo.

In de tijd van de ridders werd het feestgedruis ingeleid met een dans die de Parata wordt genoemd. De dans werd uitgevoerd door boeren onder het balkon van de grootmeester. Hij gaf het volk uiteindelijk toestemming om carnaval te vieren. In de Parata werd vervolgens de strijd tussen de ridders en de Turken nagespeeld. Een meisje beeldde dan Malta uit en werd vervolgens op de schouders genomen en door de stad gesjouwd.

Al met al is het carnaval de moeite waard. Het is een uitbundig feest, waarin de mensen met behulp van verkleedkleren serieuze zaken op de hak nemen.

Malta Summit

Op 2 en 3 december 1989 vormde Malta het middelpunt van de internationale journalistiek. Duizenden journalisten bezochten het eiland om de topontmoeting tussen de toenmalige wereldleiders George Bush sr. van de Verenigde Staten en de Russische president Mikhail Gorbachev bij te wonen. De gesprekken vonden plaats op het Russische luxecruiseschip S.S. Maksim Gorkiy en worden internationaal door velen gezien als het einde van de koude oorlog. Hoewel het opheffen van de Sovjet-Unie op 26 december 1991 natuurlijk het feitelijke einde van die periode vormde.


Aanleiding

Op 9 november 1989 viel de Berlijnse muur. Op 2 mei van datzelfde jaar nam Hongarije een aanvang met de afbraak van het 'IJzeren gordijn'. Die gebeurtenissen konden natuurlijk niet zomaar plaatsvinden. De socialistische Oost-Europese landen waren allen lid van het Warschaupact. Oud-president Leonid Brezjnev van de U.S.S.R. verbood landen uit het pact te stappen door middel van de zogenaamde brezjnevdoctrine. Toen Michail Gorbatsjov in 1988, als onderdeel van zijn hervormingspolitiek perestrojka, de brezjnevdoctrine afschafte en de teugels liet vieren, doken in veel Oostbloklanden nationalistische gevoelens op en viel het hele Warschaupact uit elkaar.

De Amerikanen waren Rusland qua militaire- en ruimtevaarttechniek voorbij gestreefd. Hoewel het nooit tot een directe confrontatie tussen het oosten en westen is gekomen, kon de wapenwedloop tussen het Warschaupact en de NAVO door geen van de partijen gewonnen worden. Om de 'tegenstander' af te schrikken van het gebruik van kernwapens, produceerden beide staten voldoende kernwapens om elkaar meerdere malen van de kaart te kunnen vegen. De NAVO was bang voor een Russische aanval met conventionele wapens over land, waardoor de West-Europese legers onder de voet zouden worden gelopen door een numerieke overmacht aan Russen. Om de Russen ervan te weerhouden aan te vallen, dreigde de NAVO met kernwapens. De Russen konden dat slechts overtreffen door nog meer kernwapens te maken. Beide supermachten waren zich ervan bewust dat een aanval snel zou escaleren. Zodoende ontstond een patstelling waarbij geen van de partijen het waagde aan te vallen. De enorme rivaliteit uitte zich vooral in andere zaken, zoals in de sport.

Met het uiteenvallen van het Warschaupact verdween een wereldmacht van het toneel. Hoewel Rusland nog steeds over een groot militair arsenaal beschikte, was het voor beide wereldmachten noodzakelijk zich te bezinnen op de verhoudingen. Al voor de top op Malta leidde dit tot afspraken over het schrappen van kernwapens.


De top

Tijdens de top op Malta werd afgesproken het proces van het terugtrekken van troepen en wapens uit Europa te versnellen. De onderhandelingen over het verminderen van het aantal strategische kernwapens zouden in verhoogd tempo worden gevoerd. Gorbachev beloofde Bush nooit een 'warme' oorlog tegen de NAVO te beginnen. Bush beloofde handelsrestricties met Rusland te herzien, zodat Rusland, nu het een stap richting het kapitalisme had gezet, kans had om haar financiële situatie te verbeteren. Samen spraken ze over een lange periode van vrede die aan zou breken.

Tijdens de gesprekken werden geen verdragen ondertekend. De gesprekken vormden echter wel de basis voor verdragen die tijdens volgende ontmoetingen werden ondertekend.


Omstandigheden

De omstandigheden waarin de ontmoeting plaatsvond waren verre van optimaal. Het was ontzettend rotweer op Malta. Het stormde en er waren zware slagregens. De S.S. Maksim Gorkiy (van de U.S.S.R) en de USS Belknap lagen afgemeerd in de Marsaxlokk-baai, maar ook die bood weinig bescherming tegen de hoge golven. Het bootje waarmee president Bush pendelde tussen de twee schepen, leek nauwelijks bestand tegen het natuurgeweld. Tijdens de meeting werd Bush ook gesignaleerd met pleisters tegen zeeziekte achter zijn oren. Condoleezza Rice, destijds directeur van Sovjet- en Oost-Europese zaken in de Nationale Veiligheidsraad, beschreef de situatie als volgt:

"It took a long time to get it arranged, finding a place, a place that would not be ceremonial, a place where you didn't have to do a lot of other bilaterals. And fortunately - or unfortunately - they chose Malta, which turned out to be a really horrible place to be in December. Although the Maltese were wonderful, the weather was really bad."

Bush, die nog geen jaar president was, wilde op korte termijn met zijn Russische tegenhanger spreken. Bush zocht een locatie waar de persmuskieten op afstand bleven. Gorbachev had voor begin december een staatsbezoek in Italië op de agenda staan. Bush stelde voor de top op Sicilië te houden. Maar dat wilde Gorbachev niet, aangezien Italië lid is van de NAVO. Ook Cyprus viel af, vanwege het Turks-Cypriotische conflict. De beslissing om de top op het neutrale Malta te houden werd gemaakt op advies van William Bush, de broer van de president. Hij was kort voor de ontmoeting in Malta geweest om de viering van 25 jaar onafhankelijkheid bij te wonen. Dat was echter in september en dan is het weerbeeld nogal anders.

De keuze voor Malta vormde voor de pers een logistieke nachtmerrie. Malta was geen optimale locatie. Er kon nauwelijks gebruik gemaakt worden van bestaande infrastructuur op het gebied van communicatie. Daarom moesten alle grote televisiestations hele studio's invliegen. Alle communicatie met de buitenwereld moest noodgedwongen plaatsvinden met behulp van de satellietcommunicatie.

Hoewel de gesprekken gemoedelijk verliepen en er vooral verzoenend gesproken werd, lag er achter de horizon een hele oorlogsvloot klaar. De Amerikanen hadden bijvoorbeeld het vliegdekschip USS Forrestal klaarliggen met daarbij een aantal torpedobootjagers, kruisers, fregatten en een amfibisch transportschip, zodat direct kon worden ingegrepen. De angst was er natuurlijk vooral voor de Libiërs. In opdracht van de Libische leider Moammar al-Qadhafi waren in de jaren ervoor immers wat terroristische aanslagen gepleegd tegen het westen. Gelukkig bleef het rustig rondom de top.

Eurovisie Songfestival

Waar de Nederlandse deelnemers aan het Eurovisie Songfestival, 'de Toppers', allerlei toeren uit moeten halen om het nieuws te halen en de mensen warm te maken voor het festival, hoeft de Maltese deelneemster geen enkele moeite te doen om de aandacht te trekken. Het festival is enorm populair op Malta en de mensen zitten aan de televisie gekluisterd om maar niets van het spektakel te hoeven missen. Zonder moeite te doen vormt zij dus het gesprek van de dag.

Voor Malta doet de obese zangeres Chiara mee. Het is de derde keer dat ze erbij is. Bij haar debuut in 1998 eindigde ze als derde, met het nummer 'The One That I Love'. In 2005 werd ze zelfs tweede, met het nummer 'Angel'. Na die prestatie ging het bergafwaarts met de resultaten voor Malta. Eerst was het publiekslieveling Fabrizio Faniello die in 2006 slechts 1 punt wist te verzamelen. Daarna waren het Olivia Lewis (2007) en Morena (2008) die de finale niet eens wisten te bereiken.

Door Malta is dit jaar het Engelstalige nummer 'What If We' ingezonden. Het is geschreven door de Belgen Marc Paelinck en Gregory Bilsen. In de eerste halve finales op dinsdag 12 mei wist Chiara haar plek in de finale veilig te stellen. In die finale treedt Chiara op als 14de van de 25 deelnemers.

Of ze haar eerdere prestaties in Moskou weet te evenaren is nog maar de vraag. Na de halve finales zijn de bewoners van Malta niet echt te spreken over het optreden. Ze noemen het liedje saai en het optreden een 'disaster'. Het was dan ook duidelijk te zien dat de zangeres zenuwachtig was. In de finale zal het beter moeten.

Bij de bookmakers is Noorwegen favoriet. Zij betalen ongeveer 7 tegen 5 uit. Voor Malta is het 25/1 en onze toppers lijken kansloos, gezien de quotering van 150/1.

Update: De inzending van Malta eindigde op een teleurstellende 22ste plaats in de finale.

Isle of MTV '09

De Nederlandse zangeres Esmée Denters treedt dit jaar op tijdens het MTV-zomerfestival 'isle of MTV'. Haar optreden zal plaatsvinden tijdens het concert ter afsluiting van het festival dat dit jaar plaats zal vinden op Malta van vrijdag 3 juli tot en met woensdag 8 juli. Tijdens concert zijn ook Lady GaGa, Metro Station en The Black Eyed Peas te zien.

Het is de derde editie van 'Isle of MTV' en het is het grootste livemuziekevenement van Malta. Tijdens het festival zullen op verscheidene locaties, vanaf het strand tot nachtclub, feesten worden georganisseerd met het slotconcert als hoogtepunt. Toegang tot deze afsluiting is gratis. Het eindfeest zal plaatsvinden in Floriana, even buiten de stadspoorten van Valletta.

Vorig jaar, toen Enrique Iglesias de hoofdact vormde, kwamen ruim 50.000 mensen op het feestje van de muziekzender af. Voor dit jaar wordt een gelijk aantal bezoekers verwacht.

Entropa

In het Justus Lipsiusgebouw - de zetel van de Raad van de Europese Unie te Brussel - werd vorige week het kunstwerk Entropa (foto) onthuld. Dit kunstwerk, van de Tsjechische kunstenaar David Cerný, werd gemaakt ter ere van het Tsjechische voorzitterschap van de EU en moet een Europa zonder grenzen uitbeelden.

Het kunstwerk deed nogal wat stof opwaaien, aangezien veel landen er niet al te vleiend op staan. De contouren van Nederland zijn bijvoorbeeld gevuld met golven waar bovenuit minaretten van Moskeeën steken, België bestaat uit een doos chocoladebonbons met een strik erom, Het Verenigd Koninkrijk werd helemaal vergeten en Duitsland werd gevuld met snelwegen in de vorm van een hakenkruis. Bulgarije, dat is afgebeeld als hurktoilet, kon de minste waardering voor het kunstwerk opbrengen. De Tsjechische minister van buitenlandse zaken bood inmiddels zijn excuses hiervoor aan.

Cerný deed alsof hij het kunstwerk had gemaakt samen met kunstenaars uit alle 26 EU-landen. Voor Malta zou dat ene Alexander Caruana zijn geweest. Na de onthulling moest Cerný toegeven dat hij het kunstwerk samen met vrienden in elkaar had geknutseld. Hij noemt het kunstwerk satirisch en wilde weten of de landen in Europa nog wel om zichzelf, en om de stereotypen die binnen Europa leven, kunnen lachen.

Bij het afbeelden van Malta werd de nadruk gelegd op het formaat van het land. Er staat een dwergolifantje op het landje afgebeeld. Deze 90 centimeter hoge olifantjes leefden duizenden jaren geleden op Malta, maar behalve de botten heeft niemand ze ooit gezien. Daarmee wordt de contradictie tussen 'zo groot als een olifant' en iets wat zo klein is dat niemand het ooit heeft gezien uitgebeeld.

Cerný staat bekend om zijn soms morbide humor, satirische en absurde kunstwerken. Hij
kwam eerder in het nieuws in 1991 (2 jaar na de fluwelen revolutie) toen hij een Russische tank, die symbool stond voor de bevrijding van Praag in 1945, roze schilderde (foto). Op een spandoek dat hij erop hing stond 'Trojaans paard'. Beroemd zijn ook de enorme zwarte baby's met de waterhoofden (foto) die Cerný maakte toen Praag in 2000 culture hoofdstad van Europa was. Enkele van deze baby's zijn tegenwoordig te bezichtigen te Middelkerke in België.

Een nieuwe president

Malta krijgt per 4 april een nieuwe president. De 60-jarige George Abela is de gelukkige. Het presidentschap in Malta is eigenlijk een ceremoniële functie. Het is de gekozen minister-president die de werkelijke macht heeft. Om de 5 jaar komt er een nieuwe president. Momenteel is de Eddie Fenech Adami nog president. Hij zal op 4 april dus aftreden.

Bijzonder is dat het is de eerste keer dat er een president wordt gekozen die niet lid is van de regerende partij. Abela is lid van de arbeiderspartij Malta Labour Party.

Op onze website hebben we een wat uitgebreider profiel van de nieuwe president geschreven. Deze kun je hier lezen.

Geen witte kerst

Zoals te verwachten viel, heeft Malta dit jaar geen witte kerst gehad. Maar op de dag na kerst gebeurde er iets opmerkelijks. Er viel namelijk een enorme laag hagel, die samensmolt tot een witte laag ijs, die soms wel meer dan tien centimeter dik was.

Het is iets wat de mensen op Malta eigenlijk nooit zien. 'Switzerland in the Mediterran', opende de krant. De mensen zijn er totaal niet op ingesteld en het levert heel wat glijpartijen op. Kinderen vinden het natuurlijk geweldig. Het mooiste commentaar dat wij erover hoorden kwam van een man die zeurde op de overheid, omdat het ijs er al twee dagen lag en er nog steeds niemand langs geweest was om het op te ruimen. Hoe zou de man denken dat dat in Zwitserland zou gaan?

Wat het weer betreft, hoef je op dit moment niet op Malta te zijn. De ene storm is nog niet voorbij of de andere komt er al weer aan. Ook de hagel was het gevolg van een storing. Normaalgesproken houden deze aan tot vlak voor het begin van de lente.

Huwelijk

In Nederland eindigt ongeveer 1 op de 3 huwelijken in een echtscheiding. Zo'n echtscheiding is toegestaan wanneer er sprake is van duurzame ontwrichting van de relatie. Echtparen in Malta mogen voor de wet niet scheiden. Dat zorgt voor discussie en vreemde situaties.

Hoewel veel mensen het tegenwoordig anders doen, is het op Malta nog heel gewoon wanneer mensen, totdat ze trouwen, bij hun ouders blijven wonen. De jongen haalt dan het meisje op bij haar ouders en brengt haar 's avonds weer veilig terug, totdat ze trouwen. Vanaf dat moment gaan ze samenwonen. Het is natuurlijk goed voor te stellen dat echtgenoten op elkaar afknappen als ze ineens elke dag met elkaar opgescheept zitten en met de minder leuke kanten van hun partner worden geconfronteerd. Hierdoor ontstaan veel relatieproblemen en willen jonge stellen scheiden. En dat is dus voor de wet verboden in Malta.

Als de verhoudingen in een Maltees huwelijk zo moeizaam zijn geworden dat samen doorgaan geen optie meer is, dan gaan de man en vrouw in de praktijk gewoon uit elkaar. Ze gaan dan gescheiden leven en vaak maken ze een contract waarin ze hun bezit verdelen en een bezoekregeling voor hun eventuele kinderen vastleggen. Wanneer ze een nieuwe partner krijgen, gaan ze daarmee samenwonen, maar kunnen ze niet trouwen.

In veel gevallen is het mogelijk een huwelijk te annuleren, maar daarvoor is de tussenkomst van de rechter nodig. Dan moet worden bewezen dat de partners het belang en de rechten en plichten die een huwelijk met zich meebrengt niet konden overzien op het moment dat zij in het huwelijk traden. In zo'n geval wordt het huwelijk dus niet ontbonden, maar geannuleerd. Wat betekent dat het voor de wet eigenlijk nooit bestaan heeft. Nadeel is dat het veel tijd kost het annuleren te regelen en dat de redenen bovendien in de krant worden gepubliceerd.

Natuurlijk hebben de mensen in Malta wel door dat de situatie eigenlijk belachelijk is. De kerk heeft echter een erg sterke lobby tegen zaken die als immoreel worden gezien; zoals samenwonen, scheiden, euthanasie, abortus en het homohuwelijk. Aangezien veel (jonge) mensen het hier aan de ene kant niet zo mee eens zijn, maar aan de andere kant de kerk niet tegen de schenen willen schoppen, laten ze het maar zo. Dat wil niet zeggen dat er niet over gesproken wordt.

Vooral de discussie over samenwonen wordt de laatste tijd veel gevoerd. Zelfs de overheid bemoeit zich ermee. Conservatieve mensen zien samenwonen als een soort 'proefhuwelijk', dat gedoemd is te mislukken, omdat de zegen van God er niet op rust. Ze zijn bang dat mensen die samenwonen seks voor het huwelijk hebben; een grote zonde op Malta. Terwijl jongeren toch liever gaan samenwonen. Bijvoorbeeld uit praktische of financiële overwegingen.

De discussie zal nog wel jaren gevoerd worden. Toch is er al veel veranderd. Zo was samenwonen eerst onbespreekbaar, maar wordt het tegenwoordig volop gedaan. Het verbod op scheiden zorgt voor veel schrijnende gevallen voor mensen die ongelukkig zijn in het huwelijk en vormt onnodig ongemak. De mensen op Malta lijken meer gebaat bij een juiste regulering van echtscheidingen. Het zal dan ook kwestie van tijd zijn dat de invloed van de publieke opinie, de EU en beeldvorming die bijvoorbeeld door films uit Hollywood wordt gecreëerd de ouderwetse visie van de kerk zal verslaan, waardoor echtscheiding ook in Malta zal worden toegestaan.

Overigens verschilt een trouwerij niet enorm tussen Nederland en Malta. In Malta trouwt men voor het altaar en wordt het huwelijk ingezegend door een priester. Daarna wordt er een (groot) feest gevierd. De vrouw trouwt in het wit en de man in het zwart.

Vogeljacht

Malta krijgt de laatste jaren steeds meer kritiek te verduren vanuit het buitenland vanwege het feit dat er op Malta een traditie bestaat van het jagen op vogels. Veel mensen geven aan Malta niet te willen bezoeken vanwege de jacht op vogels. Zij vinden de Maltezers wreed. Wandelaars die in deze tijd van het jaar naar Malta komen, zijn vaak ronduit verontwaardigd over de manier waarop de Maltezers met de vogels omgaan.

Het jagen op vogels is inderdaad een groot probleem. Malta is een belangrijk eiland op de route van trekvogels. Tegelijkertijd telt Malta ongeveer 20.000 jagers. Zij jagen op verschillende manieren. Sommigen jagen met lokvogels in kleine kooitjes. Deze trekken trekvogels aan. Wanneer de vogels landen, trekt een jager een net aan en zitten de vogels gevangen. In het gunstigste geval worden de vogels daarna weer vrijgelaten. Het grootste deel van de vogels wacht helaas een ander lot. Bij een andere methode van de jacht, worden vogels gewoon met een schot hagel uit de lucht gehaald. Hierbij sterven veel vogels die formeel gezien beschermd zijn.

Een jager vertelde op televisie dat het jagen helemaal niet wreed is. Hij vertelde dit seizoen slechts drie vogels neer te hebben geschoten. Wanneer elke jager een zelfde 'score' zou behalen, zouden er dus 60.000 vogels het loodje leggen op Malta. In de praktijk zijn dit er veel meer.

Tegenover de 20.000 jagers staat de rest van de bevolking. De meeste mensen haten de jagers, vanwege het feit dat ze Malta een slechte naam bezorgen. Bovendien vinden veel mensen het neerschieten van weerloze vogels geen hobby. Ze vragen zich af waarom de regering het jagen op vogels nog toelaat.

Formeel gezien zijn er wel regels voor het jagen, maar deze worden nauwelijks nageleefd. Er bestaan talloze organisaties die de strijd aangaan met de jacht op de vogels. Dit jaar is er hulp vanuit Duitsland. Een Duitse organisatie probeert zoveel mogelijk bewijs te verzamelen van wetsovertredingen. Daarmee willen ze de regering van Malta overtuigen de jacht te staken.

Hoewel het jagen op vogels een traditie is op Malta zal het vroeg of laat wel verboden worden. Als de eigen regering daar niet toe beslist, zal het wel onder druk van de EU gebeuren. Voor de meeste Maltezers kan een verbod niet snel genoeg komen. Zij realiseren zich helaas ook dat veel jagers zich niets aan zullen trekken van een verbod en dat de overheid geen prioriteit zal leggen bij de opsporing en vervolging van de stropers.