Festas in Malta en Gozo
Iedere bezoeker van Malta zal vroeg of laat iets horen over de Festas (il-Festa; feest). Dit zijn plaatselijke feesten die ter ere van de beschermheiligen van de 365 katholieke kerken gevierd worden. Het is iets typisch voor de Maltese cultuur. Ruim 98% van de bewoners van Malta is katholiek en vrijwel iedere bewoner van Malta doet dus minstens één maal per jaar mee aan de festas. De feesten komen uit de tijd van de ridders van de Johannieterorde. Zij organiseerden de feesten voor de vaak arme bevolking, zodat zij de ellende van alledag even konden vergeten. Die traditie is blijven bestaan. Later voegden de Engelsen optredens van brassbands toe. Ook die vormen nog steeds een belangrijk onderdeel van de festiviteiten.
Het vieren van de festas is een soort erezaak geworden. Het is altijd de bedoeling dat het feest in het eigen dorp beter en mooier is dan het feest in enig ander naburig dorp. In sommige plaatsen zijn meerdere kerken te vinden. Hierdoor worden de bewoners van een plaats in het sociale leven in groepen verdeeld. Het hele sociale leven binnen een plaats hangt af van de verschillende parochies die er zijn en van welke 'groep' je lid bent. Deze groepen proberen elkaar natuurlijk te overtreffen door steeds mooiere en duurdere feesten te organiseren. Vaak gaat dat gepaard met een soort positieve competitie, terwijl in sommige plaatsen zelfs van fanatieke vijandigheid kan worden gesproken. Het beste voorbeeld van deze vijandigheid is te vinden in Qormi. Hier zijn twee parochies; die van St. George en St. Sebastiaan. Deze zijn zeer fanatiek in het bestrijden van elkaar. Zo luidden ze bijvoorbeeld de klokken van de kerk op het moment dat de muziek van die van de andere parochie begint. Na afloop van de feesten is iedereen het er natuurlijk over eens dat het eigen feest het beste van het hele eiland is geweest.
Festa in Naxxar.
De feesten worden gefinancierd door de feestvierders zelf. Iedereen dorpsbewoner wordt geacht mee te betalen. Iets wat behoorlijk prijzig kan zijn. Door flink te betalen kan echter heel wat aanzien binnen de gemeenschap worden vergaard. Ook plaatselijke ondernemingen betalen mee aan het feest.
In de aanloop naar het feest worden hele straten versierd met vlaggen, banieren en vaandels in de kleuren van de parochie. Ook wordt de kerk beschenen met schijnwerpers en behangen met lichtsnoeren. Bij de kerk worden kitscherige standbeelden op sokkels geplaatst. Veel mensen laten de eerste (houten) voordeur van hun huis open staan als een soort teken van gastvrijheid. Hierachter zit echter een tweede (glazen) voordeur die gesloten blijft. Achter de deur worden de rijkdommen opgesteld, zodat iedereen ze kan zien.
De week voor het eigenlijke feest is er een feestweek, waarin verschillende activiteiten plaatsvinden. Ook rijden de jongeren rond in optochten van auto's en op open vrachtwagens of dubbeldeksbussen met erg luide muziek. Het liefst rijden ze daarbij ook even door de wijken van andere parochies. Op de dag van de beschermheilige is er al feest. Naarmate het weekend nadert neemt de feeststemming steeds meer toe, totdat het echte feest losbarst in het weekend.
Op zaterdagochtend worden de mensen gewekt met kanonschoten. Deze zijn vaak in de wijde omgeving te horen. De meeste mensen gaan rond elf uur naar de kerk. Het wordt hier erg druk. De kerk is ook aan de binnenzijde prachtig versierd en de geur van wierrook is in de wijde omgeving te ruiken. Het kerkkoor zorgt voor de muziek. Iedereen die wat betekent binnen de kerkgenootschap, loopt natuurlijk rond in een gewaad dat daarbij past. De gewone mensen lopen in hun netste kleding rond. 's Avonds rond half acht wordt een beeld van de beschermheilige de kerk uit gedragen. Dit loodzware beeld is vaak van massief hout gemaakt en wordt op een plateau rondgesjouwd. Het is een echte eer om het beeld te mogen dragen. Vaak moet hiervoor betaald worden. Tijdens de jaarlijkse veiling in 2019 betaalde een team, bestaande uit twaalf mannen, bijvoorbeeld € 17.000, – voor de eer het beeld rond te sjouwen in de avondprocessie in het stadje Mġarr. Dat het beeld echt zwaar is, is goed te zien. De mannen stoppen om de paar passen om op adem te komen. Na de avondprocessie barst het echte feest los onder leiding van de bandclub. Deze zorgt voor opzwepende muziek. Naarmate de avond vordert en er meer bier en wijn is gedronken, wordt de muziek steeds onsamenhangender en vaak melancholisch. Mensen zijn erg uitbundig en vrolijk. Rond elf uur 's avonds begint het vuurwerk. Het meeste vuurwerk wordt, anders dan bij ons met oud en nieuw, door professionals afgeschoten. Hierdoor ontstaat er een prachtige vuurwerkshow. Later volgt er ook grondvuurwerk en voortdurend zijn er harde knallen te horen. De hele vuurwerkshow kan wel twee uur duren, terwijl het feest tot diep in de nacht doorgaat.
Ook op de zondag is er rond elf uur 's ochtends een kerkdienst. De feesten zijn iets minder uitbundig dan die op de zaterdag. Waarschijnlijk zal dat ook wel aan de alcoholconsumptie van de voorgaande avond liggen. 's Avonds wordt het beeld van de patroonheilige weer rondgedragen. Ook klinken er kanonschoten en wordt er vuurwerk afgestoken. Daarmee eindigt de festa.
Het bezoeken van een festa is zeker de moeite waard. De meeste festas vinden plaats tussen juni en september. De tijd dus dat de meeste toeristen in Malta aanwezig zijn. Zij zijn meestal van harte welkom om de viering bij te wonen. Wanneer de festa plaatsvindt in een andere plaats dan waar je verblijft, is deze vaak moeilijk te bereiken. Met de bus lukt het meestal niet, omdat deze vaak omrijden tijdens de feesten. Ook is het dan niet mogelijk het feest tot het einde bij te wonen, omdat het feest eindigt nadat de dienstregeling van de bussen is afgelopen. Ook een taxi is moeilijk te krijgen tijdens het feest. Bij de receptie van de meeste hotels is het echter mogelijk een excursie te boeken naar een festa. Daarbij worden geïnteresseerden opgehaald met een touringcar of minibus, die hen na afloop terugbrengt naar de hotels. Een dergelijke excursie kost ongeveer € 10, –.
Hieronder een lijst met de belangrijkste festas in Malta in 2017:
| 28-01-17 | The Holy Family | Iklin |
| 29-01-17 | Conversion of St Paul | Mdina |
| 10-02-17 | Shipwreck of St Paul | Valletta |
| 12-03-17 | St Gregory | Kerċem |
| 19-03-17 | St Joseph | Rabat |
| 04-04-17 | The Annunciation | Gudja |
| 30-04-17 | St Publius | Floriana |
| 01-05-17 | St Joseph the Worker | Birkirkara |
| 07-05-17 | St Joseph | Xaghra |
| 21-05-17 | St Augustine | Valletta |
| 22-05-17 | St Rita | Valletta |
| 28-05-17 | The Annunciation | Tarxien |
| 29-05-17 | Our Lady of Fátima | Gwardamangia |
| 28-05-17 | St Paul | Munxar |
| 04-06-17 | St Joseph | Għaxaq |
| 11-06-17 | St Philip | Żebbuġ |
| 11-06-17 | Corpus Cristi | Għasri |
| 11-06-17 | Heilige drie-eenheid | Marsa |
| 18-06-17 | Our Lady of the Lily | Mqabba |
| 18-06-17 | Sacramentsdag | Rabat |
| 18-06-17 | St Catherine | Żejtun |
| 18-06-17 | Sacred Heart of Jesus | Fontana |
| 21-06-17 | Our Lady of Pinu | Ta' Pinu |
| 25-06-17 | Sacred Heart of Mary | Burmarrad |
| 25-06-17 | St George | Qormi |
| 25-06-17 | St Nicholas | Siġġiewi |
| 25-06-17 | St John Baptist | Xewkija |
| 29-06-17 | St Peter and St Paul | Mdina |
| 29-06-17 | St Peter and St Paul | Nadur |
| 02-07-17 | Our Lady of Mount Carmel | Fleur-de-Lys |
| 02-07-17 | Visitation | Għarb |
| 02-07-17 | Onbevlekte ontvangenis | Ħamrun |
| 02-07-17 | St Andrew | Luqa |
| 02-07-17 | St Paul | Rabat |
| 02-07-17 | Our Lady of Lourdes | Qrendi |
| 02-07-17 | Our Lady of the Sacred Heart | Sliema |
| 09-07-17 | Annunciatie | Balzan |
| 09-07-17 | Our Lady of Mount Carmel | Fgura |
| 09-07-17 | Our Lady of Mount Carmel | Gżira |
| 09-07-17 | St Joseph | Kirkop |
| 09-07-17 | Our Lady of Perpetual Help | Kerċem |
| 16-07-17 | St Joseph | Kalkara |
| 16-07-17 | St Joseph | Msida |
| 16-07-17 | St Sebastian | Qormi |
| 16-07-17 | Our Lady of Holy Doctrine | Tarxien |
| 16-07-17 | St George | Victoria, Gozo |
| 23-07-17 | Our Lady of Mount Carmel | Żurrieq |
| 23-07-17 | St Margaret | Sannat |
| 30-07-17 | Our Lady of Mount Carmel | Balluta |
| 30-07-17 | St Anne | Marsaskala |
| 30-07-17 | Our Lady of Pompei | Marsaxlokk |
| 30-07-17 | Christ the King | Paola |
| 30-07-17 | St Venera | Santa Venera |
| 30-07-17 | Our Lady of Sorrows | St Paul's Bay |
| 30-07-17 | St Joseph | Żebbuġ |
| 30-07-17 | St Lawrence | San Lawrenz |
| 06-08-17 | St Peter in Chains | Birzebugga |
| 06-08-17 | St Geatan | Hamrun |
| 06-08-17 | Christ Our Saviour | Lija |
| 06-08-17 | St Joseph | Qala |
| 06-08-17 | Our Lady of Lourdes | San Ġwann |
| 06-08-17 | St Dominic | Valletta |
| 10-08-17 | St Lawrence | Vittoriosa |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Attard |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Birkirkara |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Gudja |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Għaxaq |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Mosta |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Mqabba |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Qrendi |
| 15-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Victoria, Gozo |
| 20-08-16 | Maria-Tenhemelopneming | Dingli |
| 20-08-17 | Our Lady of Lourdes | Paola |
| 20-08-17 | St Helen | Birkirkara |
| 20-08-17 | St Leonard | Kirkop |
| 20-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Mġarr |
| 20-08-17 | Stella Maris | Sliema |
| 20-08-17 | Maria-Tenhemelopneming | Żebbuġ |
| 27-08-17 | St Bartholomew | Għargħur |
| 27-08-17 | Conversion of St Paul | Safi |
| 27-08-17 | Maria Koningin | Marsa |
| 27-08-17 | St Julian | St Julian's |
| 27-08-17 | St Dominic | Vittoriosa |
| 27-08-17 | Our Lady of Loreto | Għajnsielem |
| 27-08-17 | St Joseph | Manikata |
| 03-09-17 | Catharina van Alexandrië | Sliema |
| 03-09-17 | Catharina van Alexandrië | Żurrieq |
| 03-09-17 | Franciscus van Assisi | Qawra |
| 08-09-17 | Maria-Geboorte | Mellieħa |
| 08-09-17 | Maria-Geboorte | Naxxar |
| 08-09-17 | Maria-Geboorte | Senglea |
| 08-09-17 | Maria-Geboorte | Xagħra |
| 10-09-17 | Our Lady of Graces | &Żabbar |
| 29-09-17 | Our Lady of Graces | Valletta |
| 01-10-17 | Our Lady of the Rosary | Gudja |
| 08-10-17 | Franciscus van Assisi | Sliema |
| 29-10-17 | Our Lady Of Consolation | Gudja |
| 11-11-17 | St Adeodato | Sannat |
| 12-11-17 | St Coronato | Nadur |
| 19-11-17 | St John of the Cross | Ta' Xbiex |
| 26-11-17 | St. Andrew | Fontana |
| 08-12-17 | Onbevlekte ontvangenis | Cospicua |
| 08-12-17 | Onbevlekte ontvangenis | Victoria |
| 08-12-17 | Onbevlekte ontvangenis | Qala |
| 10-12-17 | Our Lady of Loreto | Gudja |
| 10-12-17 | St Lucy | Santa Luċija, Gozo |
| 13-12-17 | St Lucy | Mtarfa |
1 = Het Karmelgebergte is een 546 meter hoog gebergte aan de rand van de Noord-Israëlische stad Haifa. Het gebergte is voor zowel joden, christenen en moslims heilig. Mensen die de orde van broeders en zusters van Onze Lieve Vrouwe van de Berg Karmel aanhangen worden Karmelieten genoemd. Deze katholieken geloven in de leer van de profeet Elia; de vader van het monnikendom. Elia zou in twee grotten in de berg hebben gewoond. Ook Pythagoras en Jozef en Maria zouden op de berg geleefd hebben. Dat er op Malta zoveel kerken zijn opgedragen aan de orde van Karmel heeft waarschijnlijk te maken met de tijd van kruisridders. Zij ondernamen pelgrimstochten naar de berg.
2 = Maria-Hemelvaart is de feestdag waarop het opnemen van het lichaam en de ziel van Maria, de moeder van God, in de hemel wordt gevierd.
3 = Maria-Geboorte is de feestdag waarop de geboorte van Maria, dochter van Joachim en Anna, wordt gevierd. Maria wordt gezien als de moeder van God.
4 = De Onbevlekte Ontvangenis van Maria is iets typisch voor de katholieke kerk. Het betekent dat Maria, de dochter van Joachim en Anna, met een onbevlekte ziel op aarde kwam. Volgens de kerk komt een ieder zondig ter aarde. Dat Maria zonder zonden op aarde kwam bevestigt haar bijzondere status. Vaak wordt gedacht dat de Onbevlekte Ontvangenis te maken heeft met het feit dat Maria maagd was bij de geboorte van Jezus. Maria was inderdaad maagd bij de geboorte van Jezus, maar de onbevlekte ontvangenis heeft dus een andere betekenis.
5 = Op 7 oktober van het jaar 1571 versloegen christelijke kruisridders de Ottomanen op het eiland Cyprus. De hulp die de christenen hierbij van Maria zouden hebben gekregen zou te danken zijn aan het bidden van de rozenkrans.
6 = De gedaanteverandering van Jezus is een aankondiging van de verrijzenis van Jezus. Op de berg Tabor toont Jezus aan zijn apostelen wie hij werkelijk is door van gedaante veranderen. Ook verschijnen Mozes en Elia (van de Karmelieten) op de berg.
|