De Maltese Lira / het pond
Maltees geld.
Malta beschikte tussen 1972 en 1 januari 2008 (de overgang naar de Euro) over een eigen munt. Tot 1983 was dit officieel het Maltese Pond en vervolgens de Lira. De munt werd uitgegeven door de centrale bank van Malta (Bank Ċentrali ta' Malta). De lokale officiële naam voor de munt was Lira Maltija. Deze naam werd in het internationale handelsverkeer wel gebruikt, maar in de volksmond werd de munt gewoon pound genoemd. Op prijskaartjes in Maltese winkels werden bedragen soms nog met het teken van het Britse pond aangegeven (£). Andere aanduidingen die gebruikt werden zijn LM., £M en MTL. De naam pond komt natuurlijk voort uit de periode waarin Malta een Britse kolonie was. Tussen 1825 en 1972 (hiervoor betaalde men met de scudo) bestond het Maltese pond ook echt. Deze had tot het eind van 1968 een waarde die gelijk was aan het Britse pond Sterling en beide munten waarin onderling direct inwisselbaar. Dit was vergelijkbaar met de situatie die ook nu nog bestaat rondom bijvoorbeeld de Schotse pond, die overal in Engeland wordt geaccepteerd. Destijds was 1 pond onderverdeeld in 20 shillings of 240 pence. OP 22 juni 1972 stapte Malta over op een eigen gangbaarder decimaal systeem. De Maltese Lira was in verschillende coupures te verkrijgen. Er was zowel briefgeld als papiergeld. Een Lira bestond uit 100 centen. Deze centen werden nog onderverdeeld in 10 'mils'. Deze mils werden later afgeschaft. Er waren biljetten in coupures van 2, 5, 10 en 20 pond en er waren munten in de denominaties 1, 2, 5, 10, 25, 50 cent en 1 pond (tussen 1972 en 1994 bestonden er tevens munten van 2, 3 en 5 mil).
Doordat Malta lid is geworden van de Europese Unie (EU) en de Economische en Monetaire Unie (EMU), heeft de Maltese Lire inmiddels plaatsgemaakt voor de Euro. Dit gebeurde in de nacht van 31 december 2007 op 1 januari 2008 (€-day). De waarde van 1 Maltese pond lag bij de overgang naar de Euro op € 2,329369.
Hieronder staan alle coupures van het Maltese pond, die vanaf 1 januari 2008 uit de omloop gehaald werden, afgebeeld met daarbij een kleine beschrijving:
Munten
Op de kopzijde van de Maltese munten staat het wapen van Malta afgebeeld. Op de muntzijde van de munten staan afbeeldingen uit de Maltese flora en fauna.
1 cent: Wezel (Ballottra) |
2 cent: De tak van een olijfboom (Zebbuga) |
5 cent: Zoetwaterkrab (il-Qobru) |
10 cent: De lampuka / goudmakreel |
25 cent: De Ghirlanda; een bloem die groeit op Malta |
50 cent: De Tulliera; een mediterrane den |
1 pond: De Merrill / blauwe rotslijster; Malta's nationale vogel. |
Biljetten
Op alle biljetten staat op de kopzijde onder andere een figuur afgebeeld aan het roer van een schip. Dit om aan te geven dat Malta altijd haar eigen koers zal varen. Het afgebeelde figuur is een schildering van Edward Cauana Dingli die het schilderij oorspronkelijk maakte voor een postzegel.
2 pond:
Op dit biljet staan twee gebouwen afgebeeld. De Banka Guratali (Generale bank) in Mdina en de Banka Guratali in Victoria op Gozo.
5 pond:
5 pond: Afgebeeld staan de Torro dello Stendardo te Mdina. Deze plaats was belangrijk in de geschiedenis van Malta. Het had vooral een symbolische betekenis tijdens de strijd om vrijheid op het eiland. Ook een deel van de onafhankelijkheidsverklaring van Malta van 15 juni 1802 staat op het biljet afgebeeld.
10 pond:
10 pond: Op dit biljet staat een waterschildering van Gianni Vella afgebeeld. Er is weergegeven dat tijdens de nationale vergadering op 7 juni van het jaar 1919 gewonden en vier vermoorde Maltezers werden binnengebracht in de vergaderzaal. Ook staat er een monument van Anton Agius op het sint Johnsplein te Valletta afgebeeld op het biljet.
20 pond:
20 pond: Op het biljet staat Dr. Borg Olivier afgebeeld. Hij was de minister president van Malta in het jaar 1964. Het jaar waarin Malta onafhankelijk werd. Ook het hijsen van de vlag van Malta staat op het biljet afgebeeld samen met een marmeren plaquette uit Valletta als aandenken aan de onafhankelijkheid op 21 september van het jaar 1964.
|