Malta aardappelen
De Malta-aardappel is een populaire aardappel in Nederland. De aardappelen zijn zo populair omdat de in Nederland geoogste aardappelen, in de periode waarin de Malta's geoogst worden (van maart tot en met mei), oud en smakeloos zijn. De nieuwe Nederlandse oogst zit dan pas net in de grond. De Malta's zijn beschikbaar tot begin juli, wanneer er langzaam weer Nederlandse oogst beschikbaar komt. De Malta's bestaan uit aardappelen van verschillende rassen, maar hoofdzakelijk uit het ras Alpha, dat 80% van het aardappelenareaal uitmaakt.
Op Malta wordt jaarlijks ongeveer 35.000 ton aardappelen geoogst voor de export. De oogst begint met vroege rassen aardappelen als Santé, Arinda, Berber en Derby. Later wordt ook het traditionele ras Alpha gerooid. Doordat in Malta de dagen korter zijn dan in Nederland, ontwikkelt het 'late' gewas Alpha zich op Malta als een vroeg gewas.
Het pootgoed dat benodigd is voor de productie van aardappelen, is afkomstig van Nederlandse bedrijven en wordt als gegarandeerd ziektevrij in Malta ingevoerd. Aldaar wordt het gepoot in rode kleigrond, afkomstig van Sicilië (zoals vrijwel alle langbouwgrond op Malta) op akkers met een totaal oppervlak van ongeveer 1800 hectare. Hierin gedijen de aardappelplanten zeer goed, waardoor er goede aardappelen kunnen groeien. De akkers van de boeren op Malta meten vaak slechts een paar are in oppervlakte. Ze worden van oudsher door een fijnmazig netwerk van stenen muurtjes van elkaar afgezonderd. Hierdoor wordt voorkomen dat de teelaarde in de warme zomermaanden wegwaait of tijdens buien in het najaar van de hellingen afspoelt. Dankzij de zilte, schone, droge zeewind en de hoge temperaturen in de zomermaanden, maken schimmels en andere aardappelziektes geen kans en zijn slechts weinig bestrijdingsmiddelen nodig. Er zijn ongeveer 1000 deeltijdakkerbouwers op Malta. Zij hebben zich georganiseerd in een coöperatie. Pas sinds enkele jaren bewerken zij hun land met behulp van machines. Ook het rooien gebeurd tegenwoordig mechanisch. Hiervoor werden tot aan het begin van de eenentwintigste eeuw nog ezels gebruikt. Wel worden de aardappelen nog met de hand gesorteerd, wat zeer arbeidsintensief werk is.
De aardappelen worden hoofdzakelijk verkocht aan grote handelsbedrijven. Zij laten de eetbare knollen in kratten met een inhoud van 25 kilo per schip naar Nederland komen, alwaar ze worden verpakt in en consumenteneenheden en klaargemaakt voor transport naar de supermarkten en groenteboeren.
De piepers smaken puur, romig en vrij zoet. Dit komt doordat ze veel vrije suikers bevatten. De binnenzijde is lichtgeel van kleur en is nogal bloemig. De aardappelen hebben een kruimige textuur en smaakbeleving. De schil heeft een ruwe gele kleur. De knollen zijn groot en ovaal van vorm. De kwaliteit is over het algemeen zeer hoog.
In de periode waarin de aardappelen van Malta beschikbaar zijn, verschijnen er ook aardappelen van soortgelijke rassen uit andere landen op de markt. Deze komen veelal uit landen als Cyprus, Egypte, Marokko en Israël. Deze aardappelen zijn over het algemeen veel goedkoper dan de € 1,75 die voor een kilo Malta's moet worden neergeteld. Desalniettemin smaken ze verschillend. Dit wordt vooral veroorzaakt door de rode aarde op Malta. Ook is de kwaliteit van de handgerooide Malta's veel hoger dan die van de machinaal gerooide aardappelen van de grote telers in de andere landen.
Behalve naar Nederland, worden de aardappelen uit Malta tegenwoordig ook naar Duitsland, Denemarken, Zwitserland en Engeland verscheept voor de handel.
In een krantenarchief kwamen we een artikel uit het voorjaar van 1885 tegen, waarin Malta aardappelen worden aangeboden. De handel in aardappelen tussen beide landen is dus een traditie die al zo'n 135 jaar plaatsvindt!
|