Luqa International Airport
Malta International Airport (MIA) te Luqa, is de internationale luchthaven van Malta. Vrijwel alle toeristen die vanuit Nederland en België naar Malta vertrekken, komen via deze luchthaven aan in het land. Luqa airport is vrij compact, maar toch ook modern. In 2019 verwerkte het vliegveld ongeveer 7,31 miljoen passagiers en waren er 51.910 vluchten. Daarmee is het qua omvang ongeveer gelijkwaardig aan Eindhoven airport (6,78 miljoen passagiers in 2019). Als gevolg van de uitbraak van het coronavirus, daalde het aantal passagiers in 2020 met ongeveer 75%. Dit herstelde zich enigszins in 2022, waarin ongeveer 5,8 miljoen passagiers via de luchthaven reisden. Een daling van ongeveer 20% ten opzichte van referentiejaar 2019. Voor 2019 steeg het aantal passagiers en vluchten juist gestaag. Het grootste gedeelte deel van de reizigers (59%) maakt gebruik van low cost-airlines. 45% reist met Ryanair (of eigenlijk Malta Air), terwijl de nationale luchtvaartmaatschappij (Air Malta) maar een marktaandeel van 26% geniet. Verreweg de meeste vliegtuigen die naar Malta vliegen, komen vanuit Groot-Brittannië, terwijl ook vluchten vanuit Italië, Spanje en Polen steeds populairder worden. Om de groei aan passagiers in de toekomst aan te kunnen, staat er een project op stapel waarbij het grondoppervlak van de terminal in oppervlakte wordt verdubbeld. Dit project zou in het najaar van 2020 van start gaan, maar werd voor onbepaalde tijd uitgesteld naar aanleiding van de gevolgen van de uitbraak van de coronapandemie. Aan het begin van 2023 werd het project weer afgestoft.
Het vliegveld beschikt over twee landingsbanen, waarvan de langste (13/31) – die van oost naar west loopt – gebruikt wordt voor 80% van de starts en landingen. Het vliegveld beschikt niet over moderne gates met bruggen waardoor passagiers direct vanuit het vliegtuig de terminal kunnen bereiken. Passagiers verlaten het vliegtuig derhalve via een vliegtuigtrap en stappen op het platform over op een bus, die hen vervolgens naar de terminal brengt. In de terminal vinden soms grensformaliteiten plaats, die voor passagiers uit Schengenlanden niet veel voorstellen. Vaak kunnen passagiers zonder oponthoud doorlopen richting de bagagehal. Daarna wordt steekproefsgewijs nog bagage gecontroleerd door douaniers. Bij vluchten met veel jongere Nederlanders, wordt soms streng gecontroleerd op het bezit van drugs. Drugssmokkel geldt in Malta als een ernstig delict, waarbij lange gevangenisstraffen niet ongewoon zijn. Vanuit de bagagehal volgt de aankomsthal, waar het meestal wemelt van de vertegenwoordigers van de verschillende reisorganisaties. Mensen die alleen met handbagage reizen, staan hier vaak al binnen vijf minuten na het verlaten van het vliegtuig.
Transfer
Mensen die een georganiseerde reis hebben geboekt via een reisorganisatie, zullen hun host of hostess treffen in de aankomsthal. Reizigers die geen transfer hebben geboekt, kunnen de aankomsthal verlaten om naar de bushalte te gaan, alsnog een transfer regelen met bijvoorbeeld een taxi of een auto huren op het vliegveld.
Voor reizigers die voor de lijnbus kiezen, bestaan er vier speciale buslijnen (X1 t/m X4) waarvan de bussen bij de halte direct voor de uitgang van de terminal vertrekken. Tickets voor de bussen zijn verkrijgbaar in de aankomsthal, maar ook bij de buschauffeur. In het lijstje dat we hieronder geplaatst hebben, is te zien dat de bussen in verschillende richtingen rijden.
- lijn X1 gaat via Mellieha naar de Gozo-ferry in Cirkewwa;
- lijn X2 rijdt naar St. Julians;
- lijn X3 gaat via Birkirkara, Rabat, Mosta naar Bugibba;
- lijn X4 rijdt in de ene richting naar het busstation van Valletta en in de andere richting naar Birzebbuga.
Tip: Aan het eind van 2015 is er flink geschrapt in het aantal busdiensten dat de luchthaven aandoet en in de frequentie waarop dit gebeurt. Op loopafstand van de terminal ligt echter een bushalte waar wel frequent bussen stoppen. De naam van deze halte is Cintra en deze is te vinden wanneer, na het verlaten van de terminal, links afgeslagen wordt. Vervolgens ligt de halte aan de overzijde van de weg (die onder de landingsbaan doorgaat) achter het flatgebouw en de McDonald's. De bussen 71 72 en 73 rijden vanaf hier naar Valletta, waar kan worden overgestapt naar bestemmingen op geheel Malta.
Transfer per (mini)bus
Er bestaan heel veel commerciële ondernemingen die transfers met een touringcar, minibus of personenauto aanbieden. Even zoeken op internet met de term 'Malta airport transfer' levert tientallen resultaten op. De betrouwbaarheid van de ondernemingen vormt over het algemeen geen probleem, maar is van afstand moeilijk te verifiëren. Vaak adviseren hotels zelf een onderneming die de transfers regelt. Die bedrijven kunnen het zich niet permitteren de boel te verprutsen en daarmee hun relatie met hun partner (het hotel) op het spel te zetten.
Een min of meer officiële partner van de luchthaven is Malta Transfer. Deze onderneming beschikt over een wachtruimte waar reizigers kunnen wachten op de rit naar hun hotel. Voor veel bestemmingen buiten de centrale regio van Malta, is het voordelig om niet rechtstreeks via de website van de onderneming te boeken (en ook niet via de website van Ryanair of andere maatschappij), maar via Looking4Transfers. Het loont om de prijzen van de verschillende aanbieders van exact hetzelfde product te vergelijken voordat er geboekt wordt.
Taxi
Duurder dan de transfers per minibus, maar wellicht aantrekkelijk voor mensen die veel bagage bij zich dragen, of mensen die haast hebben, is het gebruik van een taxi. Voor een rit met de taxi, met vertrek vanaf de luchthaven, worden vaste prijzen gehanteerd, waardoor wordt voorkomen dat toeristen worden opgelicht. Voor de ritten worden biljetten verkocht. Een ritje naar Valletta kost € 14, - en een ritje naar Sliema kost € 18, -. De hoogste mogelijke prijs is € 30, - en die prijs geldt voor een ritje naar de veerpont naar Gozo.
Autoverhuurders
In de balierij in de aankomsthal van het vliegveld zijn onder andere de volgende autoverhuurders te vinden: Budget, Europcar, Hertz, National car rental, Payless car rental, Sixt en Thrifty. De balies van deze organisaties zijn altijd open wanneer er vliegtuigen aankomen.
De vertrekprocedure vanaf het vliegveld verloopt over het algemeen vrij eenvoudig. De incheckbalies zijn meestal vanaf twee uur voor vertrek geopend. Het is aan te bevelen om in de drukke periodes uiterlijk minimaal 90 minuten voor vertrek aanwezig te zijn. Vaak hebben mensen al online ingecheckt. Dan is de wandeling naar de incheckbalie slechts noodzakelijk wanneer er ruimbagage ingecheckt moet worden. Daarna kunnen de borden 'departures' gevolgd worden. Eerst volgt dan een korte controle van de instapkaart of het e-ticket. Vervolgens volgt de gebruikelijke controle waarbij de handbagage en metalen spullen worden gescand en er door een controlepoortje gelopen moet worden.
Na de formaliteiten (die vaak niet meer dan een kwartier in beslag nemen) komen alle reizigers door een grote winkel, waar de gebruikelijke zaken (drank, sigaretten, parfum, chocolade) gekocht kunnen worden. In de vertrekhal zijn nog verschillende andere winkels, een restaurant en een koffiebar aanwezig. Op de schermen wordt aangekondigd via welke gate de passagiers kunnen vertrekken. Ongeveer 20 minuten voor vertrek worden alle passagiers in bussen geladen en naar het vliegtuig gebracht, dat vaak maar 100 meter verderop staat te wachten. Gezien de beperkte voorzieningen voor horeca in het vertrekgebied, valt het voor reizigers die lang voor vertrek op de luchthaven zijn, aan te bevelen nog even het food court onder het openbare gedeelte van de luchthaven te bezoeken.
Vanuit Malta mogen de volgende accijnsgoederen voor eigen gebruik belastingvrij worden meegenomen naar Nederland of België: 110 liter bier, 90 liter wijn, 20 liter likeurwijn, 10 liter gedistilleerde drank, 800 sigaretten, 400 cigarillo's of sigaren en 1 kilo rooktabak. Wanneer meer van dergelijke goederen worden meegenomen, moeten deze in het land van bestemming worden aangeven bij de Douane.
Geschiedenis
Het vliegveld bij Luqa (ICAO: MLA) is het enige commerciële vliegveld dat nog in gebruik is in Malta. Daarnaast bestaat op Gozo nog de Xewkija Heliport. Luqa werd in 1940 aangelegd als militair vliegveld in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog en stond tot 1979 bekend onder de naam RAF Luqa. In 1956 werd door de Britten een terminal aangelegd voor de civiele luchtvaart. De huidige commerciële luchthaven is eigenlijk een samenvoeging van RAF Luqa en RAF Safi. De landingsbaan van Safi lag in het verlengde (in oostelijke richting) van die van Luqa en wordt door de huidige landingsbaan bedekt.
De luchthaven van Luqa werd gebruikt door de Royal Air Force (met hulp van piloten en personeel vanuit allerlei geallieerde landen) om Malta te beschermen en de geallieerde troepen in de regio te ondersteunen. Behalve bij Luqa waren er nog zes vliegvelden op Malta, zoals bij Ta Qali (waar momenteel een Craft Centre is gevestigd), Qrendi, Calafrana, Siggiewi, Safi en Hal Far (HMS Falcon). Op Gozo was er het 'Ta Lambert airfield', dat op 23 juni 1943 werd opgeleverd om gebruikt te worden tijdens de invasie van Sicilië. Op 19 juli van hetzelfde jaar konden de laatste vliegtuigen al verhuizen naar Ponte Olivo Airfield op Sicilië. Tussen het jaar 1941 en het jaar 1943 zorgden de jachtvliegtuigen, die de luchthavens op Malta als basis hadden, ervoor dat de geallieerden controle herwonnen over het Middellandse Zeegebied. De luchthavens op Malta werden zo vaak gebombardeerd dat er nauwelijks gebruik kon worden gemaakt van de landingsbanen. Luqa, Safi en Hal Far vormden in feite een 8 kilometer lang terrein waar, kriskras door elkaar, provisorisch, korte landingsbanen langs de bomkraters waren gemaakt. De lucht rondom en boven Malta vormde het toneel van veel wilde luchtgevechten tussen de jagers van de RAF en de jagers en bommenwerpers (met namen als Macchi, Stuka, Savoia Marchetti, Junkers, Alcione, Cant, Heinkel, Sparviero en Messerschmidt) van de Duitse Luftwaffe en Italiaanse Aeronautica Militare. Tevens gaven de vliegtuigen vanuit Malta luchtsteun aan de geallieerde grondtroepen in Noord Afrika. Ze gaven dekking, bestookten vijandelijke konvooien op zee en zorgden dat de geallieerde troepen niet werden afgesneden van de buitenwereld. Na de oorlog bleef de luchtmachtbasis in gebruik van de Britten. Veel Britten hebben er destijds hun dienstplicht vervuld.
Het eerste vliegtuig dat in Malta aankwam, landde niet op Luqa, maar op het Marsa Aerodrome in het jaar 1921. De eerste vlucht in Malta werd echter al uitgevoerd op 13 februari 1915. Het Britse vliegtuigmoederschip HMS Ark Royal (1914), maakte toen een tussenstop in de Grand Harbour te Malta. Het was met acht watervliegtuigen aan boord onderweg naar de Dardanellen, om aldaar de strijd aan te gaan met het Ottomaanse rijk. Captain Cecil Francis Kilner besloot in de Grand Harbour op de stijgen in zijn Short Admiralty type 135; een primitief dubbeldeks watervliegtuig geschikt voor verkenningsvluchten. Hij vloog een rondje van 55 minuten om vervolgens weer in de haven te landen.
In 1992 werd een nieuwe terminal geopend. Deze is grotendeels gelijk aan de huidige terminal, al is deze meermaals uitgebreid en aangepast aan de moderne tijd. De eerste 140 passagiers werden in de terminal ontvangen op 9 februari 1992. Zij waren afkomstig van een rechtstreekse vlucht vanuit Moskou.
Vliegtuigspotters
Voor vliegtuigspotters valt er niet bijzonder veel te beleven op Malta. Af en toe landen er ongebruikelijke vliegtuigen die in Malta regulier onderhoud krijgen of van een nieuwe laklaag worden voorzien. Tevens zijn er regelmatig toestellen te spotten die worden ingezet voor de Europese grensbewaking. Op de derde verdieping van de terminal (bereikbaar met liften die centraal tussen het vertrek- en aankomstgedeelte zijn opgesteld) bevindt zich een klein uitzichtplatform dat een goed panorama biedt op het platform. In de gang naar het platform is een klein museum ingericht, waar aan de hand van een tijdlijn wat wordt verteld over de geschiedenis van de luchthaven. Rondom de landingsbaan zijn verschillende plekken waar met gemak vliegtuigen zijn te fotograferen vanaf de openbare weg. Grofweg tegenover de terminal (door de tunnel en dan linksaf), aan de andere zijde van de landingsbaan, is een parkje ingericht voor vliegtuigspotters. Hier staan wat vliegtuigonderdelen en een stellage (die nog het meest lijkt op een hoge duikplank) waarvandaan over het hek, dat de landingsbaan afbakent, gekeken en gefotografeerd kan worden. Vaak zijn er wat lokale spotters aanwezig die wel van een praatje houden.
Libische Mirage's
Tijdens de opstanden in Libië in het voorjaar van 2011, besloten twee piloten vanuit Libië naar Malta te vliegen om zodoende te deserteren. Dit deden ze omdat ze een bevel om protestanten in Benghazi te bombarderen niet wilden uitvoeren. Op 21 februari 2011 landden ze beiden in hun Dassault Mirage F1 veilig op het vliegveld van Luqa. De vliegtuigen hebben een jaar lang op het vliegveld gestaan en werden onder andere tentoongesteld op de jaarlijkse internationale vliegshow. Op 22 februari 2012 werden beide vliegtuigen teruggegeven aan Libië dat op dat moment onder leiding stond van een Nationale Overgangsraad.
Overige informatie
De luchthaven vormt één weekend per jaar het decor van een internationale vliegshow. Veelal lukt het de organisatie een zeer behoorlijk programma op te stellen.
De luchthaven beschikt over een eigen website. Deze is te bereiken door hier te klikken.
Luqa Airport vormde meermaals het decor van kapingen van vliegtuigen.